دومین نشست خبری با موضوع ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی، با حضور معاون میراث‌فرهنگی کشور، استانداران مازندران و گلستان، مدیران کل میراث‌فرهنگی استان‌های گلستان، مازندران، گیلان، سمنان و خراسان شمالی مسئولانی از سازمان محیط‌زیست، سازمان جنگل‌ها و… در محل سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری برگزار شد.
به گزارش آژانس رویدادهای مهم صنعت ” آوای صنعت ”، در این نشست مسائل مرتبط با اقدامات و فعالیت‌های دستگاه‌های مختلف بعد از ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی از سوی مسئولان حاضر در این نشست خبری تشریح و به سؤالات خبرنگاران در این خصوص پاسخ داده شد.
در ابتدای این نشست محمدحسن طالبیان معاون میراث‌فرهنگی کشور گفت: «امروز را به فال نیک می‌گیرم چراکه شاهد یک هم‌گرایی بین استان‌های مختلف هستیم تا از ثبت جهانی هیرکانی بتوانیم بهره بگیریم.»
- الزامات برای صیانت بیشتر از جنگل‌های هیرکانی
او افزود: «بعد از ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی الزاماتی برای صیانت هرچه بیشتر از این اثر طبیعی مهم داریم که از آن جمله می‌توان به جابجایی جاده ترانزیتی در استان گلستان، ساماندهی محل‌های نگهداری دام‌ها در حریم جنگل‌های هیرکانی، تجهیز پایگاه‌های ملی ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی به تجهیزات روز برای پایش مناسب جنگل، افزایش منابع اعتباری برای ساماندهی و کنترل قاچاق چوب و افزایش نیروهای حفاظتی، اختصاص ردیف اعتباری خاص برای جنگل‌های هیرکانی، ارائه خدمات اکوسیستمی جنگل، طرح جامع گردشگری برای ساماندهی حضور گردشگران، ایجاد سامانه اطفای حریق، مدیریت پسماند زباله‌های شهری و روستایی، توانمندسازی جوامع محلی و مشارکت آن‌ها در صیانت از جنگل، نام‌گذاری یک روز در تقویم ایران به نام جنگل‌های هیرکانی و تخصیص جایزه هیرکانی و برگزاری جشن ملی ثبت جهانی هیرکانی ازجمله الزاماتی است که بعد از ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی در دست اقدام خواهیم داشت.»
او از ثبت هیرکانی به‌عنوان یک اتفاق بسیار مهم در حوزه میراث‌فرهنگی نام برد و گفت: «پرونده جنگل‌های هیرکانی با تلاش بسیار زیاد ثبت جهانی شد و ثبت این جنگل‌ها تأثیرات بسیار زیادی به دنبال خواهد داشت. خصوصاً پنج استانی که این جنگل‌ها در آن قرار دارند می‌توانند از این فرصت نهایت بهره را ببرند.»
طالبیان خاطرنشان کرد: «جنگل‌های هیرکانی با توجه به ثبت جهانی به تکنولوژی‌های روز ازجمله دوربین، پهباد و سنسورهای حساس به دود آتش نیاز دارند که امیدواریم به این تجهیزات مدرن مجهز شوند.»
- تهیه پرونده ثبت جهانی دیوار گرگان
هادی حق‌شناس استاندار گلستان نیز در این نشست با تبریک ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی و قدردانی از تلاش‌های سازمان میراث‌فرهنگی برای تهیه پرونده هیرکانی، گفت: «این سومین اثری است که از استان گلستان ثبت جهانی شده و پیش از این کمانچه ترکمن و برج گنبد قابوس ثبت جهانی شده است. البته با همکاری سازمان میراث‌فرهنگی به دنبال ثبت جهانی اثر دیگری از استان گلستان هستیم و امیدواریم بتوانیم دیوار گرگان را که بعد از دیوار چین بلندترین دیوار دست‌ساز در جهان است ثبت جهانی کنیم.»
او افزود: «20 درصد جنگل‌های هیرکانی در استان گلستان است و متنوع‌ترین گونه‌های گیاهی و جانوری در این محدوده واقع شده است. با توجه به این ظرفیت‌های بی‌نظیری که در این منطقه وجود دارد گردشگران می‌توانند از فرصت پیش‌آمده برای سفر به استان بیش‌ازپیش استفاده کنند.»
- جشن ملی ثبت هیرکانی در مناطق سیل‌زده برگزار شود
حق‌شناس در ادامه به وقوع سیل در برخی از شهرهای استان گلستان در نوروز امسال تصریح کرد: «با توجه به وقوع سیل در مناطقی از استان گلستان پیشنهاد من این است با هدف تقویت روحیه و ایجاد نشاط و شادابی اجتماعی در این استان، جشن جهانی ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی در این استان برگزار شود.»
- تعریف مسیر جدید گردشگری به مقصد هیرکانی
احمد حسین‌زادگان استاندار مازندران نیز در این نشست با قدردانی از برگزاری این جلسه گفت: «نداشتن پیوست رسانه‌ای در پروژه‌های مختلف یکی از مشکلات همیشگی بوده است اما خوشحالیم به موضوع ظرفیت‌های رسانه‌ای و ظرفیت‌های مردمی در این موضوع توجه شده و سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری رسانه‌ها را در ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی پای کار آورده است.»
او افزود: «ظرفیت‌های بسیار بی‌نظیری در جنگل‌های هیرکانی وجود دارد که باید این ظرفیت‌ها به‌خوبی معرفی شود تا عموم مردم با این ظرفیت‌ها آشنا شوند. همچنین می‌توانیم با تعیین مسیر جدید گردشگری شاهد تعریف یک مقصد جدید گردشگری در کشور باشیم.»
حسین زادگان افزود: «جلساتی را با حضور استانداران استان‌های شمالی داریم که در این نشست یکی از موضوعاتی که به‌طور حتم به‌صورت مشترک پیگیری خواهیم کرد موضوعات مرتبط با جنگل‌های هیرکانی خواهد بود.»
استاندار مازندران در ادامه به برخی از مشکلات پیش روی در خصوص ثبت جنگل‌های هیرکانی اشاره کرد و افزود: «یکی از مشکلاتی که با آن در جنگل‌ها روبه‌رو هستیم موضوع قاچاق چوب است که این موضوع دامن جنگل‌های هیرکانی را نیز خواهد گرفت که اگرچه اجرای طرح تنفس جنگل و ممنوعیت برداشت چوب از هیرکانی می‌تواند یک قدم مهم برای جلوگیری از قاچاق چوب باشد اما به‌طور حتم نیازمند مشارکت‌های مردمی و استفاده از ظرفیت‌های سمن‌ها و تشکل‌های مردمی در این خصوص هستیم.»
- تدوین برنامه جامع با همکاری میراث‌فرهنگی و سازمان جنگل‌ها
کامران پورمقدم معاون سازمان جنگل‌ها و سرپرست شورای عالی جنگل به‌عنوان سخنران دیگر این نشست خبری نیز در سخنانی گفت: «سازمان جنگل‌ها به‌عنوان متولی اصلی جنگل‌ها در کشور نقش مهمی بعد از ثبت جهانی ایفا خواهد کرد و با دستگاه‌های متولی همکاری تنگاتنگی خواهد داشت. خوشبختانه با همکاری سازمان میراث‌فرهنگی، برنامه جامعی در این خصوص تدوین خواهد شد.»
او افزود: «تلاش کرده‌ایم از این فرصت برای توسعه حفاظت و صیانت هرچه بهتر از این جنگل‌ها استفاده کنیم که خوشبختانه طرح تنفس جنگل در حال اجرا است که این یکی از برنامه‌های مهم است. برنامه‌های دیگری نیز در دستور کار است که می‌تواند به صیانت هرچه بهتر از جنگل‌های هیرکانی کمک کند.»
علی بالی معاون دفتر زیستگاه‌های سازمان محیط‌زیست نیز در این نشست گفت: «رویکرد سازمان حفاظت محیط‌زیست رویکرد حفاظتی است برای مدیریت این منطقه نیاز به هماهنگی داریم که در این خصوص شورای راهبری تشکیل شده است و با همکاری جوامع محلی پروژه‌های مختلفی را در دست اقدام داریم.»
- گلستان، نگارستان اقوام ایران
ابراهیم کریمی مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان گلستان نیز در این نشست گفت: «گلستان بستر مناسبی برای جذب گردشگر در خود جای داده است و این استان به‌عنوان نگارستان اقوام می‌تواند یک مقصد مناسب برای گردشگران باشد و با توجه به برگزاری جشنواره اقوام ایران‌زمین افرادی که به استان گلستان سفر می‌کنند می‌توانند با اقوام ایران آشنا شوند.»
او افزود: «این استان دسترسی به دریا، دشت و جنگل دارد و با چند کشور ارتباط دریایی دارد و دارای جاذبه‌های تاریخی مانند دیوار دفاعی گرگان، بافت تاریخی گرگان و… است می‌تواند یک مقصد مناسب برای همه گردشگران باشد.»
کریمی ادامه داد: «بافت تاریخی گرگان امروز با همکاری شهرداری مسیر خوبی را طی می‌کند و در خصوص دیوار دفاعی گرگان نیز به‌واسطه خیرین میراث‌فرهنگی اتفاقات تازه‌ای درباره این دیوار خواهد افتاد. در استان گلستان 850 اثر ملی و سه اثر جهانی وجود دارد که با توجه به ظرفیت‌های موجود در این استان می‌توانیم شاهد باز شدن مسیر جدید گردشگری در استان گلستان باشیم.»
- آموزش‌های لازم برای نیروهای یگان حفاظت مازندران
سیف‌الله فرزانه مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری مازندران نیز در این نشست گفت: «مازندران در حوزه گردشگری دارای ظرفیت‌های بسیار فوق‌العاده‌ای است و سه راه دسترسی، سه بندر و سه فرودگاه زیرساخت‌های دسترسی برای گردشگران در استان مازندران است.»
او افزود: «خوشبختانه هفته گذشته مانوری از سوی یگان‌های حفاظت برای صیانت هرچه بیشتر از جنگل‌های هیرکانی برگزار شد که یک اتفاق بسیار خوبی است و نیروهای یگان حفاظت آموزش‌های لازم را در این مانور دیدند.»
- اولین ثبت جهانی گیلان
شهرود امیر انتخابی مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان گیلان نیز در این نشست خبری گفت: «این اولین ثبت جهانی است که به استان گیلان مربوط می‌شود و امیدواریم قدر این ثبت را بدانیم و بتوانیم از این ظرفیت به‌خوبی استفاده کنیم. از 12 سایت جنگل‌های هیرکانی سه سایت در استان گیلان واقع شده است.»
او افزود: «اقداماتی بعد از ثبت قرار است اتفاق بیفتد که به‌عنوان مثال می‌توان به ایجاد پایگاه و نیز برگزاری کارگاه‌های آموزشی، آموزش‌های همگانی، برگزاری نمایشگاه‌ها و همایش‌های ملی و … اشاره کرد که بعد از ثبت جهانی هیرکانی در استان گیلان انجام خواهد شد.»
مدیرکل میراث‌فرهنگی گیلان افزود: «گونه‌های درختان در سایت‌های حفاظت‌شده فومن و تالش از اهمیت خاصی برخوردار است و همچنین غاری در این محدوده وجود دارد که یکی از تاریخی‌ترین غارهای ایران است.»
- خراسان شمالی مقصدی بکر برای گردشگری
حبیب یزدان پناه مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان شمالی نیز در این نشست خبری گفت: «خراسان شمالی دارای تنوع قومیتی است و این موضوع باعث شده تا شاهد تنوع فرهنگ‌ها و سبک‌های زندگی باشیم و یک مقصد بسیار و بکر برای گردشگران به‌حساب می‌آید.»
او افزود: «در خراسان شمالی با فاصله 40 کیلومتر جنگل‌های هیرکانی را داریم ضمن این‌که هم‌مرز بودن این استان با ترکمنستان و نیز طبیعت بکر استان خراسان شمالی ظرفیت‌های گردشگری است. 25 هکتار از جنگل‌های ثبت جهانی شده هیرکانی در استان خراسان شمالی واقع شده است و در پنج هکتار
از این جنگل‌ها شاهد وجود گونه‌های جانوری ازجمله پرندگان زیبا هستیم.»
- تشکیل کارگروه در سمنان
مهدی جمال مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان سمنان نیز در این نشست خبری گفت: «بعد از ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی در این استان کارگروهی تشکیل شده است تا با برنامه مدون با همکاری میراث‌فرهنگی، محیط‌زیست و منابع طبیعی بتوانیم این اثر طبیعی را حفظ کنیم.»
جمال ادامه داد: «از 285 گیاه متنوع که در این جنگل‌ها به ثبت رسیده بیش از 80 گونه گیاهی در استان سمنان واقع شده است و تلاش خواهیم کرد این جنگل را به‌خوبی صیانت و به نسل بعدی منتقل کنیم.»
مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری سمنان ادامه داد: «آموزش جوامع محلی یکی از موضوعات مهمی است که بعد از ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی آغاز کرده‌ایم ضمن این‌که توزیع مناسب سفر یکی دیگر از برنامه‌هایی است در این استان دنبال می‌کنیم.»
- پاسخ به پرسش‌های خبرنگاران
در ادامه این نشست خبرنگاران سؤالات خود را مطرح کردند که مسئولان حاضر در این نشست به سؤالات خبرنگاران پاسخ دادند.
* اولین سؤال خبرنگاران در خصوص حفاظت از جنگل‌های هیرکانی بود که خبرنگار ایسنا این سؤال را مطرح کرد و احمد حسین‌زادگان استاندار مازندران در این خصوص گفت: «جنگل‌های هیرکانی که اکنون وجود دارد حاصل حفاظت و صیانت است و در طول تمام این سال‌ها این جنگل‌ها از سوی دستگاه‌های مختلف و مردم صورت گرفته است.»
او افزود: «صیانت از جنگل‌های هیرکانی نسبت به سایر جنگل‌های دیگر در اولویت قرار داشته است و این‌که الان در این نشست حضور داریم نشان‌دهنده این است که عزم و اراده همه ما برای صیانت هرچه بهتر از هیرکانی جذب شده است.»
حسین زادگان افزود: «در سطح ملی نیازمند حمایت‌های بیشتری برای صیانت از این جنگل‌ها هستیم که تخصیص ردیف اعتباری برای جنگل‌های هیرکانی یکی از این حمایت‌ها می‌تواند باشد ضمن این‌که برای صیانت هرچه بهتر از این جنگل‌ها نیازمند طرح جامع هستیم.»
کامران پور مقدم سرپرست شورای عالی جنگل نیز در پاسخ به این سؤال گفت: «پرونده ثبت جهانی هیرکانی یکی از فنی‌ترین پرونده‌ها است که تاکنون تهیه شده است. بی‌تردید وقتی فصل‌های این پرونده را مرور می‌کنیم موضوع صیانت از این جنگل‌ها یکی از مهم‌ترین موضوعات است که مورد پذیرش یونسکو نیز قرار گرفته است.»
او افزود: «نکاتی که در خصوص مدیریت و صیانت از این سایت‌ها هست به تفکیک هرکدام از این سایت‌ها آمده است. ضمن این‌که ما موضوعی را با عنوان صیانت یکپارچه از جنگل‌های هیرکانی تاکنون دنبال کرده‌ایم.»
* جلوگیری از شکار گونه‌های نادر جنگل‌های هیرکانی بعد از ثبت جهانی، سؤال یکی دیگر از خبرنگاران بود که اشرفی پور نماینده سازمان جنگل‌ها در پاسخ به این سؤال گفت: «تا آنجایی که من خبر دارم شکار ممنوع است و تعدادی از گونه‌های نادر و کمیاب در این جنگل گونه‌هایی هستند که تحت حمایت سازمان محیط‌زیست هستند و قوانینی نیز در خصوص چند برابر شدن جریمه شکار حیوانات نادر تدوین شده است.»
* طرح ملی انتقال دامداری‌ها به مناطق جلگه‌ای، سؤال یکی دیگر از خبرنگاران بود که مقدم پور در پاسخ به این سؤال گفت: «یکی از طرح‌هایی که از سال‌ها قبل در جنگل‌های هیرکانی به اجرا درآمد خروج دام بود که این طرح به‌صورت پراکنده در جنگل‌های هیرکانی اجرا شد و بنا به دلایلی نتایجی که قرار بود به دست نیامد اما آنچه که در دستور سازمان جنگل‌ها برای آینده است این است که طرح مدیریت پایدار جنگل را به‌عنوان طرح جایگزین در دستور کار داریم که سه ضلع اقتصاد جنگل، مسائل اجتماعی و اکوتوریسم را شامل می‌شود و پس از تصویب نهایی از ابتدای سال 99 این طرح در تمام جنگل‌های هیرکانی به اجرا درخواهد آمد.»
* معرفی ظرفیت‌های گردشگری جنگل‌های هیرکانی سؤال یکی دیگر از خبرنگاران بود که احمد حسین‌زادگان استاندار مازندران در پاسخ به این سؤال گفت: «این موضوع باید در قالب یک مدیریت یکپارچه اجرا شود. از سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به‌تنهایی نمی‌توان چنین انتظاری داشت و همه باید کمک کنیم تا ظرفیت‌های گردشگری در جنگل‌های هیرکانی و سایر نقاط کشور به‌خوبی معرفی شوند.»
* خبرنگار دیگری در این نشست خبری درباره اولویت‌های حفاظتی از جنگل‌های هیرکانی سؤال کرد که کامران پور مقدم سرپرست شورای عالی جنگل در پاسخ به این سؤال گفت: «استانداران استان‌های شمالی بیشتر از دستگاه‌های مرتبط در خصوص حفاظت از جنگل‌های هیرکانی حساسیت دارند اما واقعیت این است که همه باید همکاری کنند تا شاهد یک حفاظت جامع از این جنگل‌ها باشیم. مسائل مرتبط با حریم، قطع غیرمجاز درختان و… از مهم‌ترین اولویت‌های حفاظتی ما از جنگل‌های هیرکانی است. در حفاظت از جنگل‌های هیرکانی غیر از همکاری دستگاه‌های مختلف نیازمند همکاری مردم و سمن‌های مردمی هستیم.»
* خبرنگار دیگری در این نشست خبری در خصوص تغییر رویکرد گردشگری استانی به گردشگری منطقه‌ای بعد از ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی سؤال کرد که هادی حق‌شناس استاندار گلستان در پاسخ به این سؤال گفت: «قرار است پژوهشگاه میراث‌فرهنگی در خصوص موضوع گردشگری در جنگل‌های هیرکانی طرح جامعی را تدوین کند که با توجه به این‌که جنگل‌های هیرکانی در 5 استان واقع شده است به‌طور حتم موضوع منطقه‌ای دیده خواهد شد.»
احمد حسین زادگان استاندارمازندران نیز در پاسخ به این سؤال گفت: «طرحی را به‌عنوان از کرانه تا کویر با همکاری استان سمنان در دست اجرا خواهیم داشت که در این خصوص تفاهم‌نامه‌ای را با استانداری سمنان امضا کرده‌ایم.»
* موضوع جنگل‌خواری و راهکارهای مقابله با این پدیده بعد از ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی سؤال یکی دیگر از خبرنگاران در این نشست خبری بود که هادی حق‌شناس در پاسخ به این سؤال گفت: «با توجه به این‌که جنگل‌های هیرکانی ثبت جهانی شده است اگر قرار است ساخت و سازی انجام شود و قرار باشد کسی طرحی را امضا کند از این به بعد حساسیت‌ها افزایش یافته و امید این را دارم تا موضوعاتی مانند جنگل خواری بعد از ثبت جهانی هیرکانی به‌عنوان یک اثر مهم جهانی کاهش یابد.»
او خاطرنشان کرد: «وقتی یک مسئله بعد ملی و بین‌المللی به خودش می‌گیرد، مردم و مسئولان حساسیت بیشتری به آن‌ها دارند. مهم این است اگرچه جنگل‌های هیرکانی درگذشته بارها با تعارض مواجه شده‌اند، در آینده با تعارض مواجه نشوند و من به‌عنوان استاندار باید ابزارهای کار را فراهم کنم.»
