در یک سال اخیر ضریب موفقیت چاههای اکتشافی افزایش یافته، بهطوری که در سالهای ۹۷ و ۹۸، عملیات حفاری هشت حلقه چاه اکتشافی به پایان رسیده و از زمستان سال گذشته تاکنون، هر فصل با یک کشف همراه بوده است که با توجه به اعلام کشف نفت در جزیره مینو در زمستان سال 97، باید حداقل در انتظار دو خبر خوب اکتشافی دیگر باشیم.
به گزارش آژانس رویدادهای مهم صنعت ” آوای صنعت ”، ضریب موفقیت چاههای اکتشافی (تعداد چاههای موفق نسبت به تعداد چاههای حفر شده) که در دنیا بهطور میانگین ۳۰ درصد است، در ایران حدود ۶۰ درصد است و در ۲۰ سال گذشته، در حوزه گاز، به ازای تولید هر ۱۰۰ واحد، ۱۸۰ واحد جایگزین شده است و در این مدت شاهد جایگزینی ۷۰ درصد نفت تولیدی نیز بودهایم.
گفتنی است که ۲۵ درصد ذخایر نفتی در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی کشف شده، در حالی که در بخش گاز، عمده اکتشافها (۷۵ درصد) مربوط به دوران پس از پیروزی انقلاب بوده است و بهطور طبیعی با توجه به اینکه بیشترین ظرفیت اکتشاف در غرب و جنوب غرب کشور است، این بخش در اولویت قرار دارد، اما به این معنا نیست که در مناطق دیگر نباید به دنبال کشف باشیم. اولویت دوم تمرکز بر شمال شرق کشور (منطقه کپهداغ) است و پس از آن نیز شمال غرب و دشت مغان قرار دارد.
در این رابطه سیدصالح هندی – مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران – انجام فعالیتهای اکتشافی در شمالشرق کشور را به دلیل اهمیت تامین انرژی در این منطقه حائز اهمیت میداند و معتقد است که بر اساس سیاستهای کلان وزارت نفت و پیرو تاکید وزیر نفت بر دستیابی به منابع انرژی در شمال شرق کشور، نسل جدید فعالیتها در این منطقه آغاز شده است.
به گفته وی، با اینکه اکتشاف در شرق کشور گرانقیمت است و ریسک بالایی دارد، اما با توجه به فاصله زیاد این منطقه با مرکز انرژی کشور، اکتشاف در شمال شرق در اولویت شرکت ملی نفت ایران است و پیشبینی میشود از سال ۹۹ به بعد، همواره دکل در کپه داغ شرقی مستقر و مشغول فعالیت باشد.
شرکت ملی نفت ایران در حوزه شناسایی منابع غیرمتعارف هیدروکربوری هم فعالیتهایی انجام داده است. برخورداری کشور از منابع فراوان متعارف نفت و گاز، اگرچه استحصال ذخایر نامتعارف را در اولویت قرار نمیدهد، اما به گفته هندی، باید برای شناسایی این منابع هم تلاش شود تا در زمانی که برداشت غیرمتعارفها توجیه اقتصادی مییابد، مقدمات کار آماده باشد.
با اجرای فاز نخست طرح شناسایی هیدراتهای گازی دریای عمان، منابع هیدرات گازی و گاز طبیعی (منابع متعارف و غیرمتعارف) در دریای عمان شناسایی شد که با توجه به هزینه بالای فعالیت اکتشافی در آبهای عمیق این منطقه و بهمنظور افزایش قطعیت نتایج حاصل از فاز نخست، فاز دوم این طرح پژوهشی نیز کلید خورد و هماکنون در دست اقدام است.
افزون بر این، پروژه پژوهشی شناسایی شیلهای نفتی هم که فاز نخست آن با اثبات وجود نفتشیل در قالیکوه لرستان به پایان رسید، در حال پیگیری است و قرارداد فاز دوم آن اخیرا به امضا رسیده است. بر اساس نتایج حاصل از فاز نخست این پروژه، حجم درجای این نفت سبک و با کیفیت اقتصادی که قابلیت استفاده مستقیم به عنوان سوخت جت را دارد، بسیار قابل توجه است.
آخرین وضعیت صنعت حفاری
همچنین بر اساس آخرین آمار ارائه شده از سوی وزارت نفت، از وضعیت حفاری چاه در کشور در چهار ماه نخست امسال، ۴۱ حلقه چاه نفت و گاز و نزدیک به ۵۱ هزار متر حفاری در مناطق نفتخیز خشکی و دریایی کشور حفر و تکمیل شد که از این تعداد چاه ۱۷ حلقه توسعهای – توصیفی و ۲۴ حلقه تعمیری – تکمیلی بوده که در گسترده عملیاتی شرکتهای ملی مناطق نفتخیز جنوب، نفت مناطق مرکزی، نفت فلات قاره و مهندسی و توسعه نفت و در قالب پروژهای به ثمر نشسته است.
علاوهبر ۲۳۰۰ مورد خدمات یکپارچه صنعت حفاری به شرکتهای نفتی از سوی دو مدیریت خدمات فنی و خدمات ویژه حفاری این شرکت در این مدت نیز انجام شده و درباره شتاب بخشیدن به اجرای پروژههای کلید در دست و ورود به پروژههای جدید میدانمحور نیز باید گفت که در چهار ماه نخست امسال، پروژه حفاری هفت حلقه چاه در میدان نفتی آذر در استان ایلام در غرب کشور که از سوی شرکت نفت مناطق مرکزی به ملی حفاری واگذار شده بود به اتمام رسید.
همچنین متعاقب آن حفاری پنج حلقه چاه در میدان نفتی نفتشهر در استان کرمانشاه از سوی آن شرکت از طریق مناقصه به شرکت ملی حفاری محول شد که هم اینک عملیات حفاری این چاهها وارد فاز اجرایی شده است.
حفاری ۳+۲۰ حلقه چاه در میدان نفتی آزادگان جنوبی با حفر و تکمیل چاهها و واگذاری آن به شرکت متن به عنوان مجری طرح توسعه این میدان صورت گرفته و تنها مراحل تکمیل نهایی یک حلقه چاه در دست اجراست؛ عملیات حفاری ۱۰ حلقه چاه جدید نیز امسال اجرایی شده است و پروژههای حفاری ۲۲ حلقه چاه در فاز ۱۴ طرح توسعه میدان گازی پارس جنوبی با اتمام عملیات حفاری چاهها و تکمیل و تحویل ۱۴ حلقه چاه به شرکت نفت و گاز پارس به نتیجه مورد نظر کارفرما رسیده است.
از سوی دیگر اجرای پروژه حفاری و تعمیر ۱۴ حلقه چاه در حوزه عملیات شرکت نفت و گاز اروندان، آغاز عملیات اجرایی حفاری هفت حلقه چاه در میدان نفتی گچساران در قالب قرارداد با شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب در چارچوب طرح حفظ و نگهداشت و افزایش تولید و دنبال کردن اجرای حفاری ۶+۸ حلقه چاه اکتشافی که از سوی مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در قالب دو پروژه به این شرکت واگذار شد و هم اکنون حفاری چهار حلقه چاه با اختصاص چهار دستگاه حفاری سنگین خشکی در دست اقدام است، از دیگر فعالیتهای شرکت در بخش تحقق پروژههای EPDS به شمار میآید.