به گزارش”نوای صنعت“، گاز طبیعی ۷۰ درصد از سبد انرژی مورد نیاز کشور را تأمین می‌کند. به بیان ساده، این گزاره به این معنی است که مجموعه صنعت گاز ایران شبانه‌روز در تلاش و تکاپو برای تأمین انرژی مورد نیاز بخش‌های مختلف اعم از صنایع، نیروگاه‌ها و مصرف‌کنندگان گاز خانگی و تجاری است.
به عبارت دیگر، سرمایه‌های انسانی و تأسیسات صنعت گاز در تمام سال با حداکثر توان در حال خدمت‌رسانی هستند، با توجه به قدمت بیش از ۵۰ ساله این صنعت، مقاومسازی به‌عنوان یکی از راهبردهای وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران برای ارتقای کیفی و حفاظت از این صنعت در بخش سرمایه انسانی و تأسیسات همواره جایگاه مهمی داشته است.
نکته حائز اهمیت این‌که، این مهم در گفتمان مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و سیاست‌های ابلاغی ایشان نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
کارشناسان نیز به طور تخصصی در چارچوب محورهای این سیاست ابلاغی، بازنگری در کارکرد تأسیسات و تجهیزات صنایعی همچون صنعت گاز را امری ضروری عنوان کرده‌ا‌ند؛ چراکه هم‌راستا با توسعه گازرسانی در کشور، اگر این تأسیسات نتوانند پاسخگوی این میزان توسعه باشند، خود، مانعی برای این مهم تلقی می‌شوند.
در واقع، با توجه به این‌که برخی از این تجهیزات در دهه دوم و سوم و حتی چهارم عمر خود هستند، افزایش مقاومت در بخش‌های مختلف تأسیسات پالایشی، شبکه‌های انتقال و توزیع باید سرلوحه مقاومسازی قرار گیرد تا پیامد آن، خود را در حوادث صنعتی مثل خوردگی یا حوادث طبیعی مانند زلزله نشان دهد.
این مساله به قدری حائز اهمیت است که معاون وزیر نفت در امور گاز، آن را به مثابه یک راهبرد بلندمدت در شرکت ملی گاز ایران عنوان کرده و بر این باور است که مقاومسازی تجهیزات صنعت گاز برای پایداری روند تولید بسیار مهم است.
در این راستا، نخستین همایش «مقاومسازی تأسیسات و تجهیزات تولید، انتقال و شبکه توزیع گازطبیعی کشور» چندی پیش، با حضور معاون انرژی سازمان پدافند غیرعامل کشور، رییس ستاد مدیریت بحران کشور، رئیس کمیته انرژی مجمع تشخیص مصلحت نظام و جمعی از مدیران ارشد شرکت ملی گاز در مجتمع کوشک وزارت نفت برگزار شد.
مقاومسازی تأسیسات و تجهیزات؛ راهبرد اصلی شرکت ملی گاز ایران
مقاوم سازی تأسیسات و تجهیزات تولید، انتقال و شبکه توزیع گازطبیعی، راهبرد اصلی شرکت ملی گاز ایران است.
نخستین سخنران این همایش، مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی گاز ایران و دبیر شورای راهبری مقاومسازی بود که این چنین آغاز سخن کرد.
حسینعلی محمدحسینی با بیان این مطلب، اظهار داشت: احداث و نوسازی زیرساخت‌های اساسی مورد نیاز برای تولید، ذخیره‌سازی، انتقال و صادرات گاز با توجه به قرار گرفتن کشور بر روی کمربند زلزله آسیا و تفاوت ماهیت گاز با سایر شریان‌های حیاتی زیرساختی، اجرای پروژه‌های مقاومسازی را در اولویت اقدامات شرکت ملی گاز ایران قرار داد.
وی ادامه داد: از این رو، تدوین دستورالعمل‌ها و روش‌های اجرایی درخصوص مقاومسازی و ابلاغ یکپارچه آن به شرکتهای تابعه در دستور کار قرار گرفت.
به گفته محمدحسینی، تصویب ساختار سازمانی مقاومسازی جهت اجرای نظام‌مند و یکپارچه پروژه‌های مقاومسازی در بخش‌های مختلف انتقال، توزیع و پالایش از اقدامات آتی شرکت‌هاست که باید با همکاری با بخش‌های علمی و دانشگاهی کشور، به منصه ظهور برسد.
مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی گاز ایران در پایان، بار دیگر تأکید کرد: فراموش نکنیم، مقاومسازی تأسیسات گازرسانی در برابر زلزله به دلیل اهمیت بالای شبکه‌های گازرسانی و لزوم واکنش سریع در شرایط بحران، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
مقاومسازی؛ راهبردی بلندمدت در شرکت ملی گاز ایران
شرکت ملی گاز ایران از منظر تجهیزات و تأسیسات، یکی از بزرگترین شرکتهای جهان است و مسئولیت بزرگی در زمینه تأمین انرژی کشور در بخش‌های مختلف خانگی، تجاری، صنعتی و نیروگاهی دارد تا تولید و اقتصاد کشور پایدار بماند.
دومین سخنران این همایش، مجید چگنی، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران که با بیان این مطلب، اظهار داشت: از همین روست که مقاومسازی این تجهیزات برای پایداری روند تولید بسیار مهم است. در این بین توجه به موازین مربوط به پدافند غیرعامل نیز اهمیت زیادی دارد؛ مواردی نظیر مقاومسازی در برابر تهدیدات سایبری که باید به طور جدی مدنظر قرار گیرد.
وی با اشاره به این که گازطبیعی به دلیل قابلیت اشتعال و انفجار به عنوان یک ماده سیال، نیازمند حفاظت جدی است، گفت: یک حادثه کوچک در این خصوص امکان بروز لطمات جبران‌ناپذیری دارد. لذا ضروری است که از همه ظرفیت‌ها و امکانات برای تقویت زیرساخت‌ها و تأسیسات استفاده شود.
به گفته وی، تجربیات موفقی در جهان در بحث مقاومسازی رقم خورده که می‌توانند به‌عنوان الگوی خوبی برای همکاران دست اندرکار باشند.
چگنی در ادامه، تأکید کرد: مقاومسازی یک موضوع کوتاه‌مدت نیست و در این راستا نیازمند یک برنامه بلندمدت هستیم و به تبع آن، تمام اسباب و لوازم مورد نیاز آن را باید در نظر بگیریم. از جمله این موارد، توجه به مبحث علم و تکنولوژی است که منجر به پویایی موضوع مقاومسازی خواهد شد.
معاون وزیر نفت در امور گاز با بیان این‌که بحث مقاومسازی ازجمله یکی از مهمترین موضوعات صنعت گاز کشور است، گفت: برگزاری این نشست اتفاق مثبت و بزرگی است و از این منظر بخشی از خروجی این نشست باید تدوین مأموریت‌های محوله شرکتهای تابعه و مجموعه همکاران مسئول در زمینه مقاومسازی باشد.
آموزش سرمایه انسانی؛ مهمترین رکن مقاومسازی در صنعت گاز
معاون وزیر نفت در امور گاز با بیان این‌که مقاومسازی مؤلفه‌های مختلفی دارد و صرفاً معطوف به بحث‌های فیزیکی نیست، گفت: موضوعاتی نظیر آموزش نیروی انسانی در مقاومسازی، باید به جد، در دستور کار باشد.
وی افزود: تقویت روحیه و ایجاد انگیزه و اراده در سرمایه‌های انسانی شرکت ملی گاز ایران سبب شد تا همکاران ما در شرایطی که ارتفاع برف تا 2 متر بالا رفته بود و در سرمایه منفی 30 درجه، با ایثارگری محض در مواردی که نیاز به تعمیرات بود و در عین حال، گاز نیز در خطوط جریان داشت، اقدام به انجام عملیات تعمیراتی کنند که احتمال وقوع خطرات جانی داشت. این اراده قوی، مصداق مهمی از مقاومسازی سرمایه انسانی و صنعت گاز است.
استفاده از ظرفیت مراکز علمی داخلی و بین‌المللی در تدوین سند
معاون وزیر نفت در امور گاز با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) در رابطه با آمادگی برای مقابله با بحران‌ها، گفت: رهنمودهای مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) و قانون مدیریت بحران که در مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی تدوین شده، می‌تواند به عنوان اسناد بالادستی برای ما راهگشا باشند.
وی افزود: در روند تدوین سند جامع برنامه مقاومسازی صنعت گاز، بهرهگیری از تجربیات و نظرات کارشناسان داخلی، دانشگاه‌ها، مراکز علمی معتبر، شرکتهای دانش‌بنیان و تجربیات بین‌المللی ضروری است.
مقاومسازی و اشتغال‌آفرینی
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران به بهرهگیری از ظرفیت شرکتهای داخلی در ساخت تجهیزات مقاومسازی اشاره کرد و گفت: با توجه به صنعت گسترده گاز، طبیعتاً مقاومسازی این تجهیزات، بازار بزرگی برای شرکتهای داخلی تولیدکننده زیرساخت‌های مقاومسازی خواهد بود که فرصت خوبی برای تولید و اشتغال نیز فراهم خواهد کرد.
مقاومسازی؛ یک مسئولیت فرادستگاهی
چگنی با بیان این که ضروری است که در همه شرکتهای تابعه موضوع مقاومسازی به طور جدی در دستور کار قرار گیرد، گفت: باید در نظر داشت که موفقیت در این عرصه، نیازمند هماهنگی بین‌دستگاهی است و همکاری و همراهی همه دستگاه‌های مسئول را می‌طلبد.
وی با اشاره به مؤلفه زمان در موضوع مقاومسازی، خاطرنشان کرد: مسئولیت مقاومسازی بسیار مهم است و باید در یک بازه زمانی مشخص و در یک برنامه بهینه، اهداف مقاومسازی را ترسیم و عملیاتی کرد. در این زمینه، مدیران عامل شرکتهای تابعه گاز استانی و مدیر دارایی‌های فیزیکی شرکت ملی گاز ایران نقش مهمی دارند.
معاون وزیر نفت در امور گاز در پایان، گفت: به هر حال با گذر زمان و فرسودگی تجهیزات، هزینه‌های مقاومسازی افزایش می‌یابد، از این رو باید در برنامه‌ریزی‌های‌مان مسئله زمان را مدنظر قرار دهیم.
مدیریت مطلوب شرکت ملی گاز ایران در زمستان گذشته
رئیس ستاد مدیریت بحران کشور به‌عنوان دومین سخنران این همایش، با تشکر از تلاش‌های مجموعه صنعت گاز کشور، اقدامات صورت گرفته در زمستان پارسال از سوی شرکت ملی گاز ایران به منظور تأمین پایدار جریان گاز در کشور را قابل تقدیر دانست و گفت: این اقدامات مانع از وقوع بحرانی شد که دشمن برای سواستفاده از آن، برنامه جدی داشت.
محمدحسن نامی با بیان این مطلب، گفت: از طرف خانواده مدیریت بحران کشور، از مجموعه صنعت گاز و مدیرعامل محترم این شرکت تشکر ویژه دارم که با تأمین پایدار گاز در روزهای سخت سرد سال، مانع از وقوع بحرانی شدند که دشمنان آرزوی وقوع آن را داشتند تا با بهره‌برداری از آن، کشور را دچار مشکل کنند.
وی درباره مهمترین بحران‌های طبیعی که صنعت گاز کشور را تهدید می‌کند، گفت: کشور ما از مجموع بیش از ۶۰ مخاطره و بلای طبیعی، ۴۴ مورد را تجربه کرده و در این بین، صنعت گاز کشور به واسطه تأسیسات و تجهیزات رو زمینی و زیرزمینی وسیعی که دارد، در ۲ مورد زلزله و سیلاب، بسیار آسیب‌پذیر نشان می‌دهد.
رئیس ستاد مدیریت بحران کشور با اشاره به معضل فرونشست و رانش زمین در اثر سیلاب‌ها در کشور، گفت: اقدامات خوبی در رابطه با کند شدن و مقابله با روند فرونشست دشت‌ها صورت گرفته، بحث‌های آبخیزداری باید به جد مورد توجه قرار گیرد تا خاک حفظ شود. این موضوع علاوه بر صیانت از منابع آبی زیرزمینی، موجودیت خاک را به خودی خود حفظ خواهد کرد و مانع از فرونشست دشت‌ها و وارد آمدن خسارت به تأسیسات خواهد شد.
نامی با بیان این که زلزله یک بلای طبیعی است که متأسفانه براساس آمار ۲۰۰ سال گذشته، کشور ما به آن مبتلا است، گفت: در ۲ قرن گذشته، ۱۲ مورد زلزله بالای ۷ ریشتر در کشور رقم خورده، اما مهمترین اصل در این زمینه، آن است که بدانیم راهی جز مقاومسازی دربرابر زلزله وجود ندارد.
به گفته وی، اگر تأسیسات در برابر یک زلزله ۸ ریشتری مقاوم باشد، طبیعتاً دیگر، زلزله‌های ۷ ریشتری به عنوان یک پدیده درنظر گرفته می‌شود. این را باید در نظر داشت که اگر حدود یک میلیارد تومان در مقاومسازی سرمایه‌گذاری شود، ۲۴ میلیارد تومان نگهداشت سرمایه رقم می‌خورد.
وی در ادامه، به ضرورت تشکیل سازمان هوشمند مدیریت بحران اشاره کرد و گفت: استفاده از هوش مصنوعی یک واقعیت انکارناپذیر است. با هم‌افزایی ۵۴ سازمان مشارکت‌کننده در این سازمان، امیدواریم نتایج خوبی از مدیریت هوشمند بحران کسب کنیم.
وی در پایان، به مسئله نبرد رسانه‌ای در مدیریت بحران اشاره کرد و گفت: در سیل اخیر اروپا یا آتش‌سوزی عظیم کانادا تلفات مالی و جانی زیادی به مردم آن کشورها تحمیل شد، اما رسانه‌ها از آن چشم‌پوشی کردند؛ لیکن در موج سرمای پارسال در کشور که الحمدلله در آن موفق بودیم، نه تنها تلفات جانی رخ نداد که گاز کشور نیز بطور پایدار تأمین شد، اما رسانه‌های معاند، دستاوردهای کشور را تحت‌‌الشعاع قرار می‌دادند؛ لذا باید به این مسئله توجه ویژه داشت.
مقاومسازی؛ افزایش مقاومت همه ابعاد یک سازمان
عبدالرحمن کشوری، معاون انرژی سازمان پدافند غیرعامل کشور نیز، به‌عنوان سخنران بعدی همایش، مقاومسازی را به منزله بالا بردن مقاومت همه ابعاد یک سازمان از جنبه‌های گوناگون توصیف کرد و گفت: اگر بالا بردن مقاومت در بخش‌های مختلف را سرلوحه مقاومسازی بدانیم، قاعدتاً باید در حوادث صنعتی مثل خوردگی و حوادث طبیعی مانند زلزله نیز این مهم به خوبی دیده شود.
وی ادامه داد: مخاطرات در این زمینه، دو مفهوم دارایی‌شناسی و تهدیدشناسی را در برمی‌گیرد.
کشوری تأکید کرد: در بحث دارایی‌شناسی، اصل بر آن است که تا دارایی خود را شناسایی نکنیم، چگونه می‌توانیم آن دارایی را از تهدیدها حفظ کنیم و در بحث دوم، اگر تهدید را نشناسیم، نمی‌دانیم دارایی خود را باید در برابر چه چیزی مقاوم سازیم.
معاون انرژی سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان این‌که باید مقاومسازی را در برابر کل تهدیدات؛ اعم از داخلی و خارجی اجرا کنیم، گفت: به باور من، مقاومسازی در برابر تهدیدات به ویژه در برابر تهدیدات سخت، باید به صورت ذاتی در طرح، مستتر باشد.
وی طراحی نیمه دفنی در بحث مخازن را از مهمترین مباحث در این حوزه خواند و تأکید کرد: در بحث مخازن، خطوط لوله و …. که جنبه حیاتی دارند، بهترین کار برای مقاومسازی تأسیسات، طراحی نیمه‌دفنی است که اطمینان حداقلی را برای ما بوجود می‌آورد.
کشوری یکی از محورهای اصلی در بحث مقاومسازی را حفظ جان نیروی انسانی عنوان کرد و گفت: در طرح توسعه تأسیسات و مقاومسازی، نیاز به مطالعات پدافند غیرعامل و اجرای آن، ضروری است.
وی در پایان، اظهار کرد: مقاومسازی در بحث راهبردی هم بسیار حائز اهمیت است و در افق بالاتر، به نوعی، امنیت ملی محسوب می‌شود؛ از این رو، باید این مهم به جد پیگیری شود.
مقاومسازی در بخش تولیدات صنعت گاز باید مورد توجه بیشتر قرار گیرد
هم راستا با توسعه گازرسانی در کشور، صنعت گاز هم تجهیزات و تأسیسات مورد نیاز خود را تهیه یا احداث کرده؛ پس اکنون زمانی است که در موضوع مقاومسازی، باید صنعت گاز را از مرحله تولید تجهیزات مورد توجه قرار دهیم.
رئیس کمیته انرژی مجمع تشخیص مصلحت نظام، سخنران بعدی این جمع بود که این‌گونه آغاز سخن کرد و ادامه داد: بر اساس آمارها، کشور ما در دنیا حائز عنوان رتبه اول در مجموع ذخایر نفت و گاز است. براین اساس، سیاست‌گذاری‌های کلی نظام هم در رابطه با انرژی بر این مبنا تدوین شده است.
احمد مرتضایی در ادامه، به جایگاه گاز در سبد انرژی کشور و توسعه اقتصادی اشاره کرد و گفت: توسعه صنعت گاز و گازرسانی در کشور، مرهون فرامین مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) است که در سال ۱۳۷۹ با ابلاغ سیاست‌های مربوط به افزایش تولید گاز در کشور، به منظور جایگزینی آن به جای دیگر فرآورده‌های نفتی صورت گرفت.
رئیس کمیته انرژی مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان این‌که در طول بیش از ۲ دهه اخیر، کشور پیشرفت‌های زیادی در عرصه گازرسانی و ایجاد زیرساخت‌های صنعت گاز داشته، گفت: در همین راستا، مجمع تشخیص مصلحت نظام هم در این سال‌ها در چارچوب این سیاستگذاری، طرح‌ها و برنامه‌هایی ارائه کرده است.
وی در ادامه، با اشاره به روش‌های جدید سیاستگذاری انرژی در جهان، گفت: مسیر پیش رو به ما می‌گوید که متناسب با بهره‌مندی از صنعت گاز در این سال‌ها، تجهیزات و تأسیسات مورد نیاز آن تهیه و ایجاد شده و در حال حاضر پروژه‌هایی مورد بهره‌برداری قرار می گیرند تا هم راستا با توسعه نیازها، ظرفیت کافی برای ارائه خدمات وجود داشته باشد.
مرتضایی ادامه داد: اما برخی از این تجهیزات با توجه به این‌که در دهه دوم و سوم عمر خود هستند، نیازمند مقاومسازی می‌باشند. در سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) هم به مسئله پیش‌بینی برای مقاومسازی تأکید شده و تولید تجهیزات با کیفیت و نگهداری بهینه از این تجهیزات، لحاظ شده است.
رئیس کمیته انرژی مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: صنعت گاز کشور در جایگاهی است که در عرصه گازرسانی در وضعیت خوبی است. اما این‌که این گازرسانی تا کجا باید ادامه پیدا کند، مهم است؛ این‌که گازرسانی باید به انرژی‌رسانی تبدیل شود یا کماکان گازرسانی باشد، موضوعی است که با عنایت به فرآیندهای مقاومسازی، باید مدنظر قرار گیرد.
وی با تأکید بر این‌که تمرکز بر منافع ملی باید سرلوحه سیاستگذاری انرژی باشد، گفت: نگاه به آینده بسیار مهم است. موضوعاتی مثل استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر که در فرمایشات مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) بر آن تأکید شده، باید مدنظر باشد.
مرتضایی در پایان، بر جدی بودن موضوع افت فشار مخازن و چالش‌های ناشی از آن تأکید کرد و گفت: موضوع مهم‌تر این‌که در مسیر بهینه‌سازی مصرف، باید اقدامات اساسی‌تری صورت گیرد؛ ضمن این‌که باید برای انرژی‌های جایگزین گاز هم برنامه داشته باشیم.
تحقق پیشرفت کشور از مسیر شرکتهای دانش‌بنیان داخلی
هر گامی که برای پیشرفت کشور در حوزه اقتصاد، خودکفایی و … برداشته می‌شود، حتماً از مسیر شرکتهای دانش‌بنیان خصوصی که مقتدرانه روی پای خود ایستاده اند، می‌گذرد.
ابوالفضل وروانی فراهانی، مدیر دارایی‌های فیزیکی شرکت ملی گاز ایران به‌عنوان نخستین سخنران سمینار «آیین‌نامه نظارت بر حسن اجرای استانداردهای تخصصی شرکت ملی گاز ایران» که هم‌زمان با همایش مقاومسازی و در ادامه آن، برگزار شد، با بیان این مطلب، اظهار داشت: بازرسی فنی به عنوان یکی از بازوهای اصلی و حیاتی شرکت ملی گاز ایران بر این باور است که اجرای استانداردهای تدوین شده در حوزه‌های مختلف، می‌تواند سازمان را بخردانه به سوی مقاومسازی و نگهداری از تجهیزات رهنمون سازد.
وی ادامه داد: به باور من، سطح اجرای استانداردها در سازمان و در بخش‌های مختلف، نشان‌دهنده میزان پیشرفت در آن سازمان و به تبع آن، کشور است.
وروانی فراهانی در پایان، خاطرنشان کرد: بدون مدیریت دارایی که به نوعی، مقاومسازی درون سازمانی معنا می‌شود، طرح‌های راهبردی، توجیه اقتصادی خود را از دست داده و برگشت سرمایه به چرخه اقتصاد را بلندمدت می‌کند، پس در نظر گرفتن این مهم، می‌تواند راهکاری مطمئن برای تداوم چرخش سرمایه در اقتصاد کشور باشد.
اهمیت تدوین استانداردها؛ همطراز با اقدامات در بخش‌های عملیاتی
مدیر پژوهش‌و فناوری شرکت ملی گاز ایران به‌عنوان آخرین سخنران این همایش و دومین سخنران سمینار «آیین‌نامه نظارت بر حسن اجرای استانداردهای تخصصی شرکت ملی گاز ایران»، مجموعاً ۱۲۰۰ ساعت، زمان کارشناسی را برای تدوین هر استاندارد در شرکت ملی گاز ایران اعلام کرد و گفت: این دقت نظر، حاکی از اهمیت جایگاه تدوین استاندارد، همطراز با اقدامات حوزه عملیاتی است.
محسن مظلوم فارسی‌باف ادامه داد: شرکت ملی گاز ایران در زمینه تدوین آئین‌نامه نظارت بر حسن اجرای استاندارد، در بین ۴ شرکت اصلی وزارت نفت، پیشگام و رتبه اول را دارد. این شرکت مقررات فنی را براساس استانداردهای علمی و بین‌المللی تدوین می‌کند.
وی به بهرهگیری از ظرفیت نخبگان در تدوین استانداردها اشاره کرد و گفت: علاوه بر کارشناسان خبره‌ای که در مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران در زمینه تدوین استاندارد فعال هستند، از توان نخبگان قدیمی صنعت گاز، دانش‌بنیان‌ها و دانشگاه‌ها نیز استفاده شده و این همکاری ادامه دارد.
مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران در پایان، خاطرنشان کرد: ۱۵ کمیته تخصصی برای تدوین استاندارد در شرکت ملی گاز تشکیل شده که ۳ کمیته دائمی و ۱۲ کمیته ویژه هستند. در مجموع، برای هر استاندارد تدوین شده در شرکت ملی گاز ایران ۶۰۰ ساعت زمان کارشناسی گذاشته شده و همین میزان زمان کارشناسی هم در خارج از شرکت در بخش مشاورین بیرونی صرف شده؛ لذا می‌توان گفت برای تدوین هر کدام از استانداردها، ۱۲۰۰ ساعت زمان کارشناسی صرف شده است.
از این رو، نقش گازطبیعی به‌عنوان محور توسعه و رونق تولید به همراه ارائه خدمات و رفاه هموطنان، حایز اهمیت فراوان است؛ بنابراین مصرف بهینه انرژی که بخش اعظم آن علاوه بر استفاده مردمی، منوط به مقاومسازی شبکه‌های انتقال و توزیع و … است، یک ضرورت بسیار مهم در موقعیت حساس کنونی می‌باشد که لزوم توجه تمامی دستگاه‌ها و ارگان‌های دولتی را می‌طلبد.
منبع: روابط عمومی شرکت ملی گاز ایران
